Surmia bignoniowa (Catalpa bignonioides) zwana potocznie katalpą zwyczajną jest drzewem liściastym i należy do rodziny bignoniowatych (Bignoniaceae). Występuje naturalnie na południu Ameryki północnej. Obecnie to bardzo popularna roślina ogrodowa.
Jak wygląda katalpa bigoniowa? Co ją charakteryzuje?
Katalpa zwyczajna jest szybko rosnącym drzewem dorastającym do 10 m wysokości. Rozłożysta korona osadzona na krótkim pniu przyciąga uwagę ze względu na bardzo duże, sercowate liście (do 20 cm średnicy). Młode liście są soczyście zielone, a starsze posiadają od spodu włoski.
Surmia kwitnie latem – od czerwca do sierpnia. Okazałe, wiechowate kwiatostany dorastają nawet do 20-30 cm długości. Pojedyncze kwiaty katalpy są białe, dzwonkowate, z żółtą i czerwoną plamką wewnątrz. Płatki korony są delikatnie, fioletowo nakrapiane. Każdy kwiat posiada po 2 pręciki.
Owocami drzewa są charakterystyczne torebki przypominające zielone, długie, cylindryczne strąki.
🟢 Największe targi ogrodnicze w Polsce: Nowości roślinne, konkursy, kiermasze, wykłady i inspiracje. Zieleń to Życie 2025 już we wrześniu!
Wymagania i uprawa katalpy
Surmia bignoniowa to drzewo efektowne, ale też wymagające odpowiedniego stanowiska i pielęgnacji, szczególnie w pierwszych latach po posadzeniu. Jeśli chcesz, aby rosła bujnie i zdrowo przez długie lata, koniecznie zwróć uwagę na kilka kluczowych kwestii.
Stanowisko słoneczne i osłonięte od wiatru
Katalpa najlepiej rośnie w miejscach dobrze nasłonecznionych, gdzie ma zapewniony dostęp do dużej ilości światła przez większość dnia. Choć znosi półcień, to w słońcu roślina wykształca bujniejszą koronę i kwitnie obficiej. Warto również zadbać, aby młode drzewa były osłonięte od silnych wiatrów, które mogą uszkodzić ich delikatne pędy lub złamać wierzchołki.
Gleba żyzna, przepuszczalna i umiarkowanie wilgotna
Podłoże powinno być świeże, żyzne i lekko wilgotne, najlepiej próchnicze, z dobrą strukturą i umiarkowaną zawartością składników pokarmowych. Katalpa nie toleruje gleb zbitych, ciężkich ani podmokłych, gdzie łatwo dochodzi do gnicia korzeni. Podlewanie rośliny powinno być umiarkowane, szczególnie w okresach suszy.
Ochrona przed mrozem – szczególnie w młodym wieku
Choć dorosłe egzemplarze są odporne na mróz, to młode katalpy, zwłaszcza zaraz po posadzeniu, mogą ucierpieć podczas ostrych zim. W pierwszych 2-3 sezonach warto je okrywać na zimę – zarówno pień, jak i nasadę korzeni.
Ochrona przed chorobami i szkodnikami – na co uważać?
Surmia bignoniowa jest dość odporna na choroby i szkodniki, ale czasami może być atakowana przez mszyce, które żerują głównie na młodych pędach i liściach. W wilgotne lata zdarza się występowanie chorób grzybowych, takich jak plamistość liści czy mączniak prawdziwy.
Zastosowanie katalpy bigoniowej w ogrodzie
Surmia bignoniowa to wyjątkowo dekoracyjne drzewo, które znajduje szerokie zastosowanie zarówno w ogrodach, jak i w przestrzeni publicznej. Ze względu na szybki wzrost, rozłożystą koronę i okazałe liście, doskonale sprawdza się jako soliter w dużych ogrodach, gdzie może stanowić centralny punkt kompozycji. W mniejszych ogrodach warto postawić na odmiany karłowate.
Katalpa świetnie znosi zanieczyszczenia powietrza, suszę, zasolenie gleby i trudne warunki atmosferyczne, dlatego chętnie sadzona jest w parkach, na skwerach czy przy ulicach.
Interesujące odmiany
- 'Aurea' – o jasno żółtozielonych liściach
- 'Nana' – o regularnej, kulistej, gęstej koronie dorastającej do 5 m średnicy
Zdjęcia: OLENA, Iva, AdobeStock; Pixabay; Małgorzata Wójcik; Wouter Hagens / Wikimedia Commons