Dlaczego przesadzamy rośliny wieloletnie?
Decyzja o przesadzeniu krzewów i bylin nie zawsze wynika tylko z tego, że chcemy zmienić aranżację nasadzenia w naszym ogrodzie. Rośliny rosnące przez kilka lat w jednym miejscu – szczególnie, gdy mowa o bylinach – mogą przestać wyglądać tak dobrze, jak na początku i nawet najsumienniejsze nawożenie nie pomaga. Kępy się zagęszczają, kwitnienie słabnie, a korzenie przestają mieć dostęp do odpowiedniej ilości składników odżywczych.
Krzewy i byliny przesadza się zatem, by je:
- odmłodzić (byliny) i pobudzić do intensywniejszego wzrostu,
- rozmnożyć (byliny i niektóre wielopniowe krzewy), jeśli są zbyt gęste,
- przenieść w inne miejsce, by zmienić układ rabaty, np. gdy trzeba "zwolnić" przestrzeń na coś nowego.
Nie przegap! ▶ Nowe trendy ogrodowe na 2026 rok ogłoszone. Te odmiany wygrały Konkurs Roślinnych Nowości 2025
Kiedy przesadzać krzewy i byliny?
Termin przesadzania ma ogromne znaczenie. W zależności od gatunku i cyklu życiowego, warto wybrać najlepszy możliwy moment.
Przesadzanie krzewów
Krzewy liściaste najlepiej przesadzać późną jesienią, czyli po opadnięciu liści, albo wczesną wiosną, zanim zaczną wypuszczać nowe pędy. Wtedy roślina jest w stanie spoczynku, a jej system korzeniowy nie jest aktywny – łatwiej znosi zmianę stanowiska.
Iglaki i krzewy zimozielone przesadza się na przełomie lata i jesieni, najlepiej we wrześniu. Do zimy mają jeszcze czas, by się ukorzenić, ale nie są już poddane działaniu letnich upałów.
Przesadzanie bylin
W przypadku przesadzania bylin ogrodowych najlepszym wskaźnikiem, kiedy można przenieść je w inne miejsce, jest pora kwitnienia. Co to znaczy? Przyjęło się, że byliny kwitnące latem i jesienią najlepiej przesadzać wczesną wiosną, a byliny kwitnące wiosną po kwitnieniu, czyli późnym latem lub jesienią.
W każdym przypadku należy unikać przesadzania podczas intensywnej wegetacji – roślina wówczas skupia się na wzroście i nie toleruje dobrze naruszania korzeni.
Lista zakupów ▶ Przygotuj ogród na jesień. Te produkty sprawdzą się we wrześniu idealnie
Jak przygotować się do przesadzania?
Nie wystarczy wykopać i przenieść roślinę – liczy się staranne podejście, które realnie zwiększa szanse na to, że nowa lokalizacja jej posłuży.
Dzień przed planowanym przesadzaniem dobrze podlej roślinę – wilgotna gleba łatwiej się oddziela, a korzenie są mniej narażone na uszkodzenie. Zadbaj też o nowe stanowisko – podłoże powinno być świeże, dobrze spulchnione i wzbogacone kompostem, by zapewnić dobry start. Sam dzień przesadzania warto zaplanować na czas pochmurny i chłodniejszy, bez ostrego słońca i silnego wiatru – wtedy roślina znacznie lepiej znosi stres.
Jak przesadzać krok po kroku?
Przesadzanie roślin, zwłaszcza wieloletnich, wymaga delikatności i konsekwencji. Oto jak to zrobić:
1. Wykopanie z bryłą ziemi
Roślinę należy wykopać ostrożnie, razem z możliwie dużą bryłą korzeniową. Dzięki temu korzenie nie zostaną uszkodzone, a roślina będzie miała większe szanse na przyjęcie się.
2. Przygotowanie dołka
Nowy dołek powinien być szerszy niż bryła, ale niekoniecznie głębszy. Spulchnij dno i wymieszaj ziemię z kompostem lub innym nawozem organicznym. Unikaj zbyt głębokiego sadzenia – korzenie powinny znajdować się na tej samej głębokości co wcześniej.
Ważne! Dlaczego nie warto stosować nawozów mineralnych do dołka lub zaraz po przesadzeniu?
Roślina potrzebuje wtedy przede wszystkim spokoju i czasu na regenerację korzeni, a nie stymulacji wzrostu. Zbyt silne nawożenie może zaburzyć ten proces, zmuszając roślinę do nadmiernego wypuszczania nowych pędów zamiast budowania silnego systemu korzeniowego.
3. Sadzenie i podlewanie
Po umieszczeniu rośliny w nowym miejscu, dokładnie ugnieć ziemię wokół korzeni i obficie podlej. Woda nie tylko ułatwi przyjęcie, ale też usunie pęcherzyki powietrza z gleby.
Co dalej po przesadzeniu?
Rośliny potrzebują kilku tygodni na regenerację. Żeby pomóc im przetrwać ten czas:
- regularnie podlewaj – bardzo dbaj o nawodnienie przez pierwsze 2-3 tygodnie;
- nie nawoź od razu – poczekaj kilka tygodni, aż roślina się ustabilizuje;
- unikaj cięcia bez potrzeby – lepiej ograniczyć ingerencję do minimum;
- cieniuj przez pierwsze dni – jeśli pogoda jest słoneczna, lub przesadzasz młode, słabsze rośliny.
Zdjęcie tytułowe: michaeljung / AdobeStock