Kompostownik z palet – jak zrobić go samodzielnie krok po kroku?

Dlaczego warto zrobić kompostownik z palet?

Budowa kompostownika z palet to rozwiązanie, które łączy w sobie praktyczność, niskie koszty i proekologiczne podejście do ogrodu. Zamiast inwestować w drogi gotowy pojemnik, możesz wykonać kompostownik samodzielnie z materiałów, które często masz już pod ręką lub możesz zdobyć za darmo. 

Drewniane palety (zwłaszcza używane) to materiał z recyklingu, który daje szerokie możliwości konstrukcyjne. Kompostowniki z palet można łatwo dopasować do rozmiaru działki, liczby domowników czy ilości produkowanego bioodpadu. W przeciwieństwie do plastikowych modeli ze sklepu, kompostownik drewniany z palet "oddycha", co sprzyja naturalnemu rozkładowi materii organicznej. 

Masz mały ogródek? A może dużą działkę? To nie problem – pomysł na kompostownik z palet da się dostosować do każdej przestrzeni i estetyki. 

Jakie palety wybrać do budowy kompostownika? 

Nie każda paleta będzie odpowiednia. Warto wiedzieć, czym różnią się europalety od zwykłych palet i na co zwrócić uwagę podczas wyboru. Najlepsze do budowy będą:

• Europalety (EPAL) – solidne, standaryzowane, o wymiarach 120 × 80 cm. Wzmocnione konstrukcyjnie i łatwe do łączenia.
• Zwykłe palety przemysłowe – różnorodne rozmiary, często słabsze jakościowo, ale też lżejsze i łatwiejsze do przerobienia. 

Niezależnie od typu, wybieraj palety oznaczone jako HT (Heat Treated), co oznacza, że zostały poddane obróbce termicznej zamiast chemicznej. Unikaj palet malowanych lub z oznaczeniami MB – mogą zawierać szkodliwe substancje chemiczne. Zawsze sprawdź stan drewna – brak pleśni, stabilność i brak pęknięć to klucz do długowieczności kompostownika. 

Do stworzenia kompostownika jednoizbowego potrzeba 4–5 palet, a do kompostownika dwukomorowego – nawet 8–10 sztuk.

Jak zrobić kompostownik z palet – instrukcja krok po kroku 

Zastanawiasz się, jak zrobić kompostownik z palet i czy to w ogóle trudne? Spokojnie – to prosty projekt DIY, który możesz wykonać w weekend. 

Potrzebne narzędzia i materiały:

• 4–10 palet drewnianych (w zależności od rozmiaru kompostownika),
• wkrętarka, wkręty do drewna, kątowniki metalowe, młotek, gwoździe (opcjonalnie), piła ręczna lub szlifierka,
• impregnat ekologiczny (np. olej lniany),
• siatka ogrodowa (dla lepszej wentylacji lub na dno). 

Fot. marcinm111 / Adobe Stock

Jak zbudować jednokomorowy kompostownik z palet krok po kroku? 

1. Przygotuj miejsce – najlepiej zacienione, z dala od źródeł wody, ale z dostępem do światła. Dobrze, jeśli teren jest równy i przepuszczalny.
2. Ustaw palety w kształt litery „U” – trzy palety będą tylną i bocznymi ściankami.
3. Przykręć je kątownikami i wzmocnij wkrętami.
4. Dodaj front – można zamontować czwartą paletę jako przód lub wykonać zdejmowaną/otwieraną klapę.
5. Zadbaj o stabilność – połącz górne rogi dodatkowymi listewkami, zamocuj kątowniki i – opcjonalnie – dodaj siatkę na dno.
6. Pomaluj konstrukcję – zastosuj ekologiczny preparat do zabezpieczenia drewna przed wilgocią.
7. Opcjonalnie: zamontuj pokrywę, która chroni przed nadmiarem deszczu i śniegu, oraz drzwiczki uchylne dla łatwiejszego wybierania kompostu. 

Gotowe! Teraz masz własny kompostownik z palet, który będzie służył przez wiele sezonów. 

Fot. thoren90 / Adobe Stock

Kompostownik dwukomorowy – kiedy warto i jak go wykonać? 

Masz dużo odpadów ogrodowych? W takim razie kompostownik z palet dwukomorowy to strzał w dziesiątkę. Dzięki niemu możesz kompostować naprzemiennie – jedna komora dojrzewa, druga przyjmuje świeże resztki. Taki system doskonale sprawdzi się w większych ogrodach.

Zalety kompostownika dwukomorowego: efektywniejszy rozkład, łatwiejsze wybieranie gotowego kompostu, lepszy porządek w ogrodzie. 

Budowa kompostownika z palet w wersji dwukomorowej: użyj 8–10 palet, zbuduj dwa „U” obok siebie, wspólną ścianę stanowi środkowa paleta, fronty mogą mieć osobne drzwiczki, warto oznaczyć komory: „kompost aktywny” i „kompost dojrzewający”.  

Jak zadbać o kompostownik z palet i prawidłowy proces kompostowania? 

Aby kompost się udał, trzeba zadbać nie tylko o konstrukcję, ale i o prawidłowe warunki kompostowania. 

Gdzie ustawić kompostownik w ogrodzie?

• miejsce lekko zacienione,
• z dala od przeciągów,
• nie w bezpośrednim słońcu, ale z dostępem do ciepła,
• osłonięte od deszczu i z dostępem do powietrza. 

Jak dbać o proces kompostowania?

• utrzymuj wilgotność jak w wilgotnej gąbce – zbyt suche odpady nie rozkładają się,
• zapewnij przewiew – kompost potrzebuje tlenu,
• przemieszaj zawartość co 2–3 tygodnie. 

Co można wrzucać?

• resztki warzyw,
• skoszoną trawę,
• liście,
• fusy z kawy,
• skorupki jaj. 

Czego unikać?

• mięsa,
• tłuszczów,
• cytrusów,
• chorych roślin. 

Zadbaj też o ochronę drewna – naturalne oleje roślinne, np. lniany czy tungowy, przedłużą żywotność konstrukcji. 

Fot. nieriss / Adobe Stock

Pomysł na estetyczny kompostownik w ogrodzie

Czy kompostownik z palet może być ładny? Jak najbardziej! 

Pomysł na kompostownik w ogrodzie, który nie szpeci, lecz zdobi:

• pomaluj drewno farbą do użytku zewnętrznego (np. w kolorze pasującym do ogrodzenia),
• dodaj maskującą kratkę lub nasadź pnącza,
• wykorzystaj osłony z wikliny lub drewnianych listewek. 

Estetyczny kompostownik drewniany z palet może z powodzeniem stać się elementem aranżacji ogrodu – sprawdź zdjęcia inspiracyjne w galeriach ogrodniczych i wybierz styl dla siebie.

Zbuduj własny kompostownik z palet i ciesz się naturalnym nawozem!

Kompostownik z palet to tani, prosty i ekologiczny sposób na zagospodarowanie odpadków. Można go łatwo wykonać samodzielnie, dopasować do ogrodu, a nawet wkomponować w jego estetykę.  

Zdjęcie tytułowe: jbphotographylt / Adobe Stock

Masz już swój kompostownik? A może dopiero planujesz go wykonać? Podziel się swoimi pomysłami w komentarzach!